Δ. Ε. 27 Η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

ΣΚΟΠΟΙ- ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ

Οι μαθητές:α) Να γνωρίσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της θρησκευτικότητας των

                       αρχαίων Ελλήνων.

                    β) Να συζητήσουν πτυχές της ελληνικής θρησκείας

                   γ) Να διακρίνουν τη διαφορά του προτύπου που πρότεινε η θρησκεία

                      των αρχαίων Ελλήνων από αυτό του Χριστιανισμού.

                                                       

                                              ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

² Η ακμή της αρχαίας ελληνικής θρησκείας: 2000-1900 π.Χ.(κάθοδος ινδοευρωπαϊκών φυλών) - μέχρι την ανακήρυξη του Χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας του Ρωμαϊκού κράτους.

² Κεντρικό χαρακτηριστικό: Η λατρεία θείων όντων διαφόρων τύπων

 α) Ιστορικό διάγραμμα

Από τον 14^ο αι: Απαντούν στη Γραμμική Β΄ τα ονόματα των θεοτήτων

11^ος-8^ος αι. π.Χ.: Η δημιουργία της πόλης-κράτους προκάλεσε αλλαγές στη θρησκεία. Κάθε πόλη-κράτος επιλέγει μια θεότητα ως προστάτιδα. Ιδρύει ναό για να εξασφαλίσει τη μόνιμη παρουσία της και οργανώνει την επίσημη θρησκευτική της ζωή.

Ομηρικά έπη: Πανελλήνια αναγνώριση του πανθέου των Ολύμπιων Θεών

Από τον 8^ο αι.:Λατρεία Ηρώων

β) Χαρακτηριστικά της θρησκευτικότητας των αρχαίων Ελλήνων

1.    Ο Πολυθεϊσμός

2.    Η ισαριθμία επιμέρους πραγματικοτήτων του κόσμου και των θείων όντων

3.    Η τάση πολλαπλασιασμού των θεών

4.    Η εγκόσμια κατεύθυνση

5.    Η εναρμόνιση με το θέλημα της θεότητας

γ) Ελληνική θρησκεία και μύθος

·         Ο μύθος των αρχαίων Ελλήνων υπήρξε ένας από τους τρόπους, με τους οποίους

προσπάθησαν να εκφράσουν ό,τι θεωρούσαν ως αλήθεια, γύρα από διάφορα ζητήματα.

·         Οι αντιλήψεις για τους θεούς έγιναν στόχος της λογικής των Φιλοσόφων

δ) Θεοί και άνθρωποι στην αρχαία ελληνική θρησκεία

·         Η αθανασία και οι εξαιρετικές δυνάμεις των θεών τους διακρίνουν από τους ανθρώπους.

·          Η προσπάθεια υπέρβασης των ανθρωπίνων ορίων με σκοπό την εξομοίωση με τους θεούς ονομάζεται ύβρις και τιμωρείται (βλπ. Προμηθέας)

·         Μεταξύ των θεών και των ανθρώπων υπάρχει επικοινωνία(επέμβαση στη ζωή των ανθρώπων)

·         Όταν καταλήγει σε ερωτική ένωση γεννιούνται οι λεγόμενοι ημίθεοι.

ε) Ο Μυστικισμός των αρχαίων Ελλήνων

Θρησκευτικά ρεύματα που αποσκοπούσαν: α) στην εξασφάλιση μιας καλής μεταθανάτιας ζωής , β) στην υπέρβαση αυτού του κόσμου για χάρη κάποιου άλλου, γ) σε μια άμεση επικοινωνία με το Θεό.

                                                                       

Μυστήρια ή Μυστηριακές Θρησκείες: Ελευσίνια Μυστήρια, Διονυσιακή Λατρεία, Ορφισμός

 στ) Ο μονοθεϊσμός των μεγάλων Φιλοσόφων

·         Ο Πλάτων δημιούργησε ένα διαστρωματωμένο κοσμοείδωλο, θεωρώντας ότι στη κορυφή της παγκόσμιας πυραμίδας υπάρχει ένας αιώνιος κόσμος με κέντρο τον ένα και μοναδικό θεό, τον οποίο ονομάζει «Το Αγαθό».

·         Η ψυχή προέρχεται από αυτόν τον κόσμο.

·         Σκοπός της θρησκευτικής ζωής είναι η κάθαρση της ψυχής και η επιστροφή της στον κόσμο της καταγωγής της.